Witamy w XIX wieku!

 

Zapraszamy w podróż po różnorodnym krajobrazie kulturowym Spreewaldu, podczas której odkryjesz typowe domostwa i zagrody z Lehde, miasto Burg oraz spreewaldzkie peryferia. W samym sercu Lehde zrekonstruowano cztery historyczne zagrody, w których odwiedzający mogą przekonać się, jak urządzone były ówczesne izby oraz jak żyło się, mieszkało i pracowało na przełomie XIX i XX wieku na wsi.

 

PL_FLM_Lageplan

 

Niedersorbische Alltagstracht_Freilandmuseum Lehde Foto: Andreas Krufczik

Nummerierung_1

 

Domostwo z Lehde (Ledy) około roku 1840

 

W samym sercu Spreewaldu, na małych wysepkach pomiędzy rzeczkami, to woda oraz pory roku miały decydujący wpływ na życie tutejszych chłopów.  Około 1840 r. wszystko, co działo się w domostwie z Lehde odbywało się naprawdę pod jednym dachem. Proszę zwrócić uwagę na znajdujące się w budynku mieszkalno-gospodarczym łoże rodzinne, w którym do snu układała się cała rodzina. Na wystawie dowiedzą się Państwo, czym zajmowali się chłopi zimą oraz dlaczego w domu trzymano krowę. A tam, gdzie woda, tam i ryby – nic więc dziwnego, że na stołach mieszkańców Spreewaldu gościło bogactwo potraw z ryb.

 

  • Zagroda mieszkalno-gospodarcza, czyli wszystko pod jednym dachem
  • Wielkie łoże rodzinne sprzed 150 lat
  • Co robili chłopi zimą?
  • Krowa w domostwie
  • Rybołówstwo

 

Sophie die Milchkanne_Illustration Hollstein

Interaktywne zabawy:

  • Sny w sianie

 

 


 

Freilandmuseum Lehde_Kahnbauerrei Foto Laue

Nummerierung_2

 

Życie w wiejskiej wspólnocie

 

Wypieki, świętowanie, trudne sytuacje – dobre sąsiedztwo ma wielkie znaczenie, gdy żyje się w odosobnieniu, na które skazane były wioski Spreewaldu. Wiejska wspólnota korzystała z jednej piekarni, w której co 2 do 4 tygodni razem wypiekało się chleb. Wspólnota odgrywała też wielką rolę w sytuacji klęsk lub katastrof. Na wystawie znalazły się autentyczne urządzenia gaśnicze stosowane przez straż pożarną z Lehde. Dowiedzą się Państwo również, jakie zadania należały do wiejskich stróżów nocnych, dlaczego lokalny szkutnik zastąpił kowala, jak powstawała typowa łódź oraz jak wyglądał warsztat szkutniczy w Lehde.

 

  • Chleb wypieka się wszędzie w specjalnym piecu
  • Warsztat szkutniczy Carla Richtersa z 1910 roku
  • Na chwałę Boga i ochronę bliźniego – straż pożarna w Lehde

 

Sophie die Milchkanne_Illustration Hollstein

Interaktywne zabawy:

  • Budowa domu
  • Jak zbudować spreewaldzką łódź?

 

 


 

Freilandmuseum Lehde_Erlebnisplatz Wäsche waschen Foto- Museum OSL

Nummerierung_3

 

Domostwo z Burg (Bórkowy) ok. 1916 r.

 

Dom przysłupowy z miasta Burg znakomicie pokazuje, jak w Spreewaldzie około 1916 r. pojawiła się nowoczesność, a potem czasy wojny. Zabudowa gospodarcza obejmuje niewielką piętrową oborę oraz stodołę, pomieszczenie na łodzie oraz miejsce, w którym pranie traktowane było mydłem i tarką, by odzyskać biel jak za czasów prababki. W specjalnych miejscach interaktywnych aktywności, mogą się Państwo przekonać, jak buduje się dom z bali oraz jak dach z sitowia chroni przed deszczem i nasłonecznieniem. Chcemy Państwu pokazać, jaki dostatek oferowało chłopom z Burg rolnictwo – zapraszamy do spróbowania swoich sił w dojeniu krowy oraz do podejrzenia w specjalnym kinie w stodole, jak rozwijała się w Spreewaldzie uprawa ogórków.

 

  • Dwa pokolenia pod jednym dachem w domu przysłupowym
  • Wierność cesarzowi i czasy nowoczesne
  • Wznoszenie domów w Spreewaldzie
  • Wszystko dookoła łodzi
  • Rolnictwo w Spreewaldzie
  • Kino w stodole

 

Sophie die Milchkanne_Illustration Hollstein

Interaktywne zabawy:

  • Budowa domu
  • Pranie jak za czasów prababki
  • Zagadka szkutnicza
  • Dojenie krów

 


 

Stube Altenteil_Freilandmuseum Lehde Foto_Steffen Rasche

 

Brauchtum Freilandmuseum Lehde_Sorbische Ostereier Foto MuseumOSL

Nummerierung_4

 

Domostwo z obrzeży Spreewaldu – dom Kittlitz (Dłopje) z 1775 r. oraz dom Suschow (Zušow) z 1820 r.

 

Te zabudowania, pochodzące z obrzeży Spreewaldu, obejmują najstarsze budynki skansenu, a mianowicie zagrodę Kittlitz z 1775 r., piętrową oborę, w której mogą Państwo zapoznać się z tradycyjnymi pracami rzemieślników wyrabiających garnki, liny czy drewniaki, oraz zagrodę Suschow, którą zamieszkiwali podeszli w wieku chłopi. Piec kaflowy z kafli miskowych oraz czarna kuchnia ukazują życie około roku 1820. W ogrodzie znajdą Państwo rośliny lecznicze, kolorowe kwiaty oraz spreewaldzkie warzywa. Zachęcamy do ich skosztowania!

 

Z kolei domostwo Kittlitz pozwoli Państwu odkryć świat legend, zwyczajów i tradycji, począwszy od sztuki łużyckiego zdobienia pisanek, po święta i biesiady. Mieszkańców Spreewaldu, ich kulturę można poznać poprzez łużycki język oraz muzykę – zachęcamy do zwiedzenia izby, w której pracowało się na kołowrotku, zapoznania się z tradycyjnymi strojami oraz przeczytania informacji na temat początków turystyki w Spreewaldzie.

 

  • Dom dla starszych mieszkańców – dom wycugowy
  • Czarna kuchnia
  • Legendy i mity Spreewaldu
  • Przędzalnia, język, stroje – spreewaldzkie tradycje
  • Sztuka zdobienia pisanek
  • Wyjątkowe okazje: wesela i inne święta
  • Turystyka, zwana niegdyś napływem obcych
  • Kto chciałby zobaczyć pilnych rzemieślników?
  • Wyrabianie lin, garnków i drewniaków
  • Stodoła kultury – wynajem i organizacja przyjęć
  • Ozdoba każdej gospodyni – ogród warzywny

 

Sophie die Milchkanne_Illustration Hollstein

Interaktywne zabawy:

  • Zagraj w dawne dziecięce gry
  • Legendy ze Spreewaldu
  • Naucz się łużyckiego
  • Pochodź w chodakach

 


 

Böttcherei Lübbenau um 1930_Sammlung MuseumOSL

Nummerierung_5

 

Domostwo Kilko z Lehde (Ledy) około roku 1920 oraz zakład ucierania chrzanu rodziny Koal

 

Domostwo Kilko pokazuje dzieje pewnego spreewaldzkiego chłopa, który dorobił się fortuny. Istotną rolę odegrały w tym ulubione tutejsze warzywa, czyli ogórki i chrzan. Wyposażony w historyczne maszyny zakład ucierania chrzanu rodziny Koal pokazuje, jak warzywo prosto z pola trafia do szklanych pojemników oraz co decyduje o wyjątkowości tutejszych kiszonych ogórków oraz ostrego chrzanu. Jednak bez odpowiednich naczyń

konsumpcja nie byłaby możliwa – zachęcamy do odwiedzenia warsztatu bednarza, gdzie mogą się Państwo przekonać, jak wytwarzano drewniane naczynia.

 

  • Kraina pełna dobrobytu
  • Naczynia na kiszonki – warsztat bednarza
  • Owoce tropikalne przemijają, a kiszone ogórki wciąż są z nami – czyli znaczenie ogórków i chrzanu
  • Pomocnicy z żelaza – maszyny rolnicze
  • Jabłka, gruszki i śliwki – owocowa łąka

 

Sophie die Milchkanne_Illustration Hollstein

Interaktywne zabawy:

  • Podlej drzewa owocowe
  • Jak zrobić wiadro?
  • Wekowanie ogórków